نیاز به مصرف مولتی ویتامین
اکنون سوال اصلی این جا است که چگونه از کمبود ویتامینها و نیاز به مصرف مولتی ویتامین در بدن خود مطلع شویم؟ جواب این سوال فقط در عادات غذایی شما نهفته است. بسیاری از محصولات غذایی که روزانه مصرف میکنید از جمله غلات صبحانه، آب میوهها، اسموتیها، ماست و پروتئین سرشار از ویتامینها و مینرالها هستند. یعنی در واقع با مصرف مولتی ویتامینها در کنار این مواد غذایی تنها اثر طبیعی و فوق العاده آنها را ناخواسته خنثی خواهید کرد.
البته در بسیاری افراد به سبب مصرف غذاهای بدون ارزش تغذیه ای و یا بالا رفتن سن و حتی وجود برخی بیماریها مصرف مولتی ویتامینها امری ضروری و اجتناب ناپذیر به شمار میرود. بنابراین در مورد مصرف مولتی ویتامینها نمیتوان برای همه افراد یک جور نسخه نوشت.
مصرف مولتی ویتامین برای افراد گیاه خوار
مصرف مولتی ویتامین در افراد با رژیمهای غذایی گیاهی نیز مانند افراد معمولی به عادتهای غذایی هر فرد بستگی دارد. اما در هر صورت باید بدانید افراد گیاه خوار یا افراد با رژیمهای گیاهی به طور معمول بیش از سایرین در خطر ابتلا به کمبود ویتامینها قرار دارند. در ادامه به معرفی برخی ویتامینهای ضروری برای افراد با رژیمهای گیاهی میپردازیم.
منیزیوم
منیزیوم یکی دیگر از ویتامینهای ضروری بدن است که وظیفه اصلی آن کمک به هضم و جذب کلسیم در بدن است. در واقع بدون وجود منیزیوم بدن قادر نخواهد بود کلسیم موجود در مواد غذایی را جذب کند. از جمله وظایف دیگر منیزیوم عبارت است از جلوگیری از لخته شدن خون، جذب مینرالها و تولید حرارت مورد نیاز بدن. بهترین منابع گیاهی برای تامین منیزیوم نیز عبارتند از : غلات کامل، سبزیجات پهن برگ، حبوبات، سویا و مغزهای خام.
سلنیوم
سلنیوم نوعی آنتی اکسیدان بسیار قوی است که از بدن در مقابل انواع بیماریها از جمله سرطان به خصوص سرطان پروستات حفاظت میکند. غلات منبع اصلی تامین سلنیوم در رژیمهای گیاهی به شمار میرود. البته بسیاری از مواد غذایی دیگر از جمله سیر، پیاز، بروکلی و قارچ نیز سهم زیادی در تامین این ویتامین ضروری دارند.
کلسیم
کلسیم نوعی مینرال همه کاره است که سبب تقویت و استحکام استخوانها، جلوگیری از لحته شدن خون، تنظیم ضربان قلب، کمک به جذب بیشتر آهن و بسیاری موارد دیگر میشود. مهم ترین منبع تامین کلسیم محصولات لبنی از جمله ماست، شیر و پنیر هستند. بنابراین تامین کلسیم کافی برای افراد گیاه خوار کمی دشوار به نظر میرسد. افراد گیاه خوار میتوانند کلسیم مورد نیاز بدن خود را در سبزیجات تیره، دانههای سویا، بادام، شیر سویا و یا پنیر توفو تامین کنند.
ویتامین D
ویتامین D یکی دیگر از ویتامینهای ضروری و مورد نیاز بدن است که سبب افزایش جذب کلسیم در بدن و در نتیجه جلوگیری از پوکی استخوان میشود. افراد گیاه خوار به شدت در معرض خطر ابتلا به کاهش ویتامین D در بدن خود قرار دارند. قرار دادن صورت و دستها روزانه به مدت ۱۵ دقیقه در معرض تابش آفتاب میتواند کمبود این ویتامین ضروری را در بدن شما جبران کند. اما اگر هوا آفتابی نباشد و غلات و شیر سویا نیز در دسترس نداشته باشید میتوانید کمبود این ویتامین را توسط مولتی ویتامینها در بدن خود جبران کنید.
ویتامین B12
B12 نیز یکی از ویتامینهای ضروری بدن است که نقش موثری در بسیاری از بیماریها از جمله جلوگیری از آلزایمر و تصلب شراین دارد. به علاوه از کم خونی و بی حالی جلوگیری میکند، سبب افزایش رشد میشود، سیستم عصبی بدن را تقویت میکند و خستگی را از بین میبرد. منابع غنی از ویتامین B12 عبارتند از شیر گاو، شیر غنی شده سویا، ماست، تخم مرغ، غلات و پروتئینهای گیاهی. از آن جا که ویتامین B12 در محصولات حیوانی به وفور یافت میشود به احتمال زیاد افراد گیاه خوار با کمبود این ویتامین در بدن خود مواجه میشوند و نیاز به مصرف مولتی ویتامین پیدا میکنند.
آهن
آهن یکی از ویتامینهای ضروری بدن است که مسئولیت رساندن اکسیژن از گلبولهای قرمز خون به سایر اعضای بدن از جمله ماهیچهها بر عهده دارد. البته مصرف برخی مواد غذایی سرشار از آهن میتواند نیاز روزانه بدن به آن را تامین کند. از جمله مواد غذایی سرشار از آهن عبارتند از : غلات کامل، سبزیجات و لوبیا.
چگونه مولتی ویتامین مناسب خود را پیدا کنیم؟
در مورد رژیم غذایی خود واقع بین باشید. به عنوان مثال از خود بپرسید آیا واقعا نیاز به افزایش سطح کلسیم در بدن خود دارید؟ اگر از جمله افرادی هستید که روزانه انواع مواد لبنی از جمله پنیر، شیر، ماست و بستنی را زیاد مصرف میکنید بی شک به کلسیم نیاز نخواهید داشت. افزایش سطح مواد ضروری مورد نیاز بدن از جمله آهن، زینک، مس، بتاکاروتن و برخی از ویتامینها از جمله A در بدن بسیار خطرناک است. بنابراین سعی کنید به این موارد اهمیت بیشتری بدهید. به عنوان مثال سطح آهن مورد نیاز بدن ۴۵ میلی گرم، زینک ۴۰ میلی گرم، مس ۱۰ میلی گرم، سلنیوم ۴۰۰ میلی گرم، و کروم ۱۰۰۰ میلی گرم است.
افزایش بیش از اندازه این مقادیر در بدن میتواند سبب اختلال در بسیاری از کارکردهای بدن از سیستم گوارشی گرفته تا کم خونی و مشکلات سیستم ایمنی بدن را پدید آورد.
مصرف مولتی ویتامین یا عدم مصرف آن سوالی است که امروزه ذهن بسیاری از افراد را در نقاط مختلف دنیا به خود معطوف ساخته است. مولتی ویتامینها داروهایی حاوی انواع ویتامین ها و مینرالهای مورد نیاز بدن هستند که بسیاری از کمبودهای ویتامینی بدن شما را جبران می کنند. برخی تحقیقات حاکی ار آن است که افرادی که در رژیم غذایی خود مقادیر زیادی از برخی ویتامینها از جمله ویتامین E ، ویتامین C ، بتاکاروتین و لیکوپن را میگنجانند، ریسک ابتلا به بسیاری از بیماریها از جمله ناراحتیهای قلبی و سرطان را در بدن خود کاهش میدهند.
از طرفی بر اساس نتایج دو تحقیق گسترده ای که در سالهای ۲۰۰۲ و ۲۰۰۳ انجام شده است مصرف مولتی ویتامین برای جلوگیری از بیماری ها تایید و یا رد نشده است. در واقع مصرف مولتی ویتامین ممکن است خطر ابتلا به بسیاری از بیماریهای قلبی یا سرطان را کاهش دهد اما ممکن است هیچ تاثیری هم نداشته باشد. از سویی دانشمندان بر این باور هستند که نباید با گزارشات خود سبب یاس افرادی که در برنامه روزانه خود مصرف مولتی ویتامین را می گنجانند بشوند. البته فقط در صورتی که آزمایشات فردی نشان از کمبود برخی ویتامینها در بدن افراد داشته باشند.
از سوی دیگر نباید افراد را بدون دلیل به مصرف مولتی ویتامین تشویق کرد. به علاوه اگر بدن از کمبود کلسیم رنج میبرد مصرف کلسیم ساده بهتر از استفاده از مولتی ویتامینهای حاوی کلسیم است. بسیاری از مولتی ویتامینها تنها حاوی ۲۰۰ میلی گرم کلسیم هستند و این در حالی است که بدن انسانها در شرایط معمولی بسته به سن و فاکتورهای دیگر به حدود ۱۲۰۰ تا ۱۸۰۰ میلی گرم کلسیم در طول روز نیاز دارد. بنابراین در شرایطی که بدن شما از کمبود ویتامین خاصی رنج میبرد بهتر است به جای مصرف مولتی ویتامین فقط همان ویتامین خاص را مصرف کنید.
بد نیست یادآوری کنیم تامین ویتامینهای مورد نیاز بدن از طریق مولتی ویتامینها فقط باید در شرایطی صورت گیرد که سطح یک یا برخی از ویتامینها در بدن کم باشد. در غیر این صورت توصیه نمیشود چرا که افزایش برخی ویتامینها در بدن میتواند منجر به برهم زدن تعادل آنها و در نتیجه پایین آمدن سطح برخی دیگر از انواع ویتامین ها شود. از جمله افراد دیگری که ممکن است به مصرف مولتی ویتامینها اشتیاق داشته باشند افرادی هستند که با بیماریهای قلبی مبارزه میکنند. اما در این مورد هم باید بدانید داروها معجزه نمیکنند.
بر اساس نظریات انجمن مبارزه با بیماریهای قلبی تنها کلید موفقیت در این راه مصرف بیشتر مواد غذایی غنی از آنتی اکسیدانها از جمله میوهها، سبزیجات، غلات کامل و لوبیا است. در ادامه این مطلب در بخش زندگی سالم از مجله فیدیلیو با ما همراه باشید تا از بایدها و نبایدهای مولتی ویتامینها بیشتر مطلع شوید.