خانه / 10کاری که خوب است انجام دهیم / ۱۰ سالاد معروف با ۱۰ سرگذشت جالب که حتما باید آن‌ها را بدانید
سالاد شاخص

۱۰ سالاد معروف با ۱۰ سرگذشت جالب که حتما باید آن‌ها را بدانید

شما هم قبول دارید که سالاد یک خوردنی عجیب و غریبه که نمیشه هویت و ذاتش را مشخص کرد. وقتی می‌خواهید رژیم لاغری بگیرید سالاد می‌خورید، وقتی می‌خواهید چاق شوید همان را پر سس با سیب زمینی آبپز می‌خورید. این خوراکی را با نان، بعنوان پیش غذا، با غذا، بعنوان دورچین، بعنوان غذا و حتی برای دسر هم می‌توان خورد. به راستی این سالاد چیست که عالم همه دیوانه اوست؟! با مجله فیدیلیو همراه باشید تا با ۱۰ سالاد معروف و محبوب بیشتر آشنا شویم تاریخچه کوتاهی در مورد آن ها و سرگذشتشان به شما بگوییم.

۱- سزار (سیزِر)

زیاد اغراق نکردیم اگر بگوییم هیچ خوراکی‌ای به اندازه سالاد سزار تو منوی کافه‌ها و رستوران‌ها تکرار نشده است. سزار یا سیزِر سالادی که کمتر جایی به رسپی اصلی آن پایبند است و مثل بسیاری از خوراکی‌های دیگر،سزاری که در اکثر غذاخوری‌های تهران میل می‌کنید ایرانیزه شده است. سال ۱۹۲۴، شهر تیخوانا مکزیک، آقای سزار کاردینی ایتالیایی اما بزرگ شده آمریکا، درست در شلوغی‌های چهارم جولای (روز استقلال امریکا) با پاک کردن تخته کارش به سالاد ابتکاری اتفاقی دست یافت که در دنیای امروز به محبوب‌ترین سالاد جهان تبدیل شده است.

سزار ترکیبی است از کاهوی رومن (یا رسمی)، کروتان (تکه‌های نان برشته شده)، پنیر پارمسان رنده یا ورقه شده و سس سزار که ترکیبی است از زرده تخم مرغ، خردل، سس ووستر شایر، کنسرو ماهی آنچویی، آب لیمو، روغن زیتون و فلفل سیاه. اما چیزی که ما امروز با آن مواجه هستیم علاوه بر موارد بالا، مرغ گریل یا سوخاری، زیتون سیاه، گوجه گیلاسی و گاها ذرت هم شامل می‌شود که چیزی دور از سزار اصلی است.

۲- یونانی

یکی دیگر از سالادهای محبوب این روزها که جایگاه دوم را به نسبت سالاد سزار در منوی اکثر کافه‌ها و رستوران‌ها دارد سالاد یونانی است. همانطور که از اسمش مشخص است متعلق به کشور یونان بوده و در یونان به هوریاتیکی (Horiatiki salad) معروف است. سالاد یونانی هم یک سری ترکیبات ثابت و اصلی دارد مثل گوجه فرنگی، خیار، پیاز قرمز، زیتون (اکثرا زیتون سیاه) و پنیر فتا که با روغن زیتون فرابکر و ادویه اوریگانو (آویشن کوهی) مزه دار می‌شود.

از دیگر مواد اولیه این سالاد کروتان یا نان تکه و برشته است که تمام مزه‌ها را از طریق روغن زیتون به خود می‌کشد و قسمت کرانچی و جذاب این سالاد است. فلفل دلمه‌ای سبز هم از آیتم‌هایی است که بصورت انتخابی به این سالاد اضافه می‌شود. در خارج از ایران و بخصوص ایران خودمان کاهو به این مخلفات اضافه می‌شود که خوب ایرادی ندارد ولی دیگر نمی‌توان به آن سالاد، سالاد یونانی گفت.

۳- الویه

ورژن اصلی و اولیه الویه در سال ۱۸۶۰ میلادی و توسط یک آشپز بلژیکی به نام لوسیان اولیویر در رستوران آرمیتاژ، یکی از بهترین رستوران‌های مسکو، ابداع شد. الویه خیلی زود به محبوب‌ترین غذای رستوران و چندی بعد به بشقاب مخصوص آرمیتاژ تبدیل شد. دستور تهیه اصلی این سالاد بصورت غرض ورزانه‌ای مخفی مانده است ولی خوره‌های غذایی این مواد اولیه را در سالاد الویه اصلی کشف کرده‌اند: گوشت خروس سیاه، زبان گوساله، خاویار، کیپرز، اردک دودی و لابستر. البته ممکن است رسپی اصلی این رستوران بصورت فصلی و با توجه به مواد اولیه در دست تغییر کرده باشد اما سس مایونز هیچ وقت از آن جدا نشده است.

در سال های اولیه قرن ۲۰ ام یکی از کمک آشپزان آقای اولیویر به نام ایوان ایوانوف سعی در دزدیدن این رسپی محبوب کرد. یک روز وقتی سرآشپز اولیویر در آشپزخانه خصوصی‌اش مشغول تهیه این سالاد بود یک کار فوری برایش پیش آمد و آقای ایوانف داستان ما فرصت سرک کشیدن به این آشپزخانه را پیدا کرد. ورود به این آشپزخانه همانا و خروج از این رستوران همانا.

این آشپز به رستوران دیگری رفت و الویه را تحت نام سالاد کپیتال سرو کرد. البته که وی نتوانست فوت کوزه گری را از سرآشپز اولیویر یاد بگیرد و سالادهایش نسبت به اولویه اورجینال چیزی کم داشت. در مدت صد و خورده‌ای سال این سالاد در روسیه و اروپای شرقی گشت و گشت و آنقدر دستخوش تغییر شد تا به این چیزی که ما امروز میل می‌کنیم تبدیل یافت. چیزی نگذشت که الویه لوکس و گران قیمت به یک سالاد ساده، راحت و ارزان تبدیل شد که همه امکان خوردن آن را داشتند.

۴- کاپریس

هنر استفاده بجا، خلاقانه و هنری از مواد اولیه در ژن خوب همه ایتالیایی‌ها است. درسته گوجه فرنگی در آمریکا پیدا شد ولی مزه این خوردنی خوش رنگ و کاربرد به جایش در ایتالیا کشف شد. سالاد کاپریس یک سالاد ایتالیایی اصیل با ساده‌ترین، تازه‌ترین و خوش رنگ و لعاب ترین مواد اولیه ممکن است. پنیر موتزارلای توپی، گوجه فرنگی و ریحون ایتالیایی، سه عنصری که در کنار هم تشکیل پرچم ایتالیا را می‌دهند و تقریبا همان ترکیبات پیتزای مارگاریتا هستند. البته که مزه‌های این سالاد را با کمی نمک دریایی و سرکه بالزامیک می‌توان احیا کرد.

این سالاد در اوایل دهه ۲۰ و بعد از جنگ جهانی اول توسط یک کارگر وطن پرست ابداع شد، هدف خلق سالادی ساده و خوشمزه بود که یاد آور پرچم این کشور چکمه‌ای باشد. نخستین باری که در منوی رستورانی نام سالاد کاپریس چاپ شد در هتل کوییزانا بود. سالاد کاپریس خوشمزه بود اما نتوانست فراگیر شود جوری که اکثر مردم ایتالیا آن را بشناسند. در دهه ۱۹۵۰ ملک فاروق پادشاه مصر از سرآشپز خود خواست یک غذای خوشمزه و سبک برای عصرانه تدارک ببیند این غذا چیزی نبود جز سالاد کاپریس. این اتفاق در تاریخ ثبت و به تدریج باعث همه گیر شدن و علاقه مردم نسبت به سالاد کاپریس شد. این سالاد به سرعت محبوب و این محبوبیت موجب سفر توریستها برای کشف فرهنگ و مزه جزیره کاپریس شد.

۵- کول سلو

کول سلو یا همان سالاد کلم از محبوب‌ترین سالادهای سردی است که از کلم ریز شده، هویج رنده شده، کشمش و سس مایونز تهیه می‌شود. کول سلو یک سالاد هلندی است و به زبان هلندی یعنی سالاد کلم. بنظر می‌رسد در گذشته این سالاد را بصورت گرم سرو می‌کردند. تاریخ دانان غذایی قدمت این سالاد را مربوط به دوران رومیان باستان می‌دانند اما سس مایونز در ۱۸ میلادی ابدا شده و این سالاد در گذر زمان دچار تغییرات شده و ترکیباتی به آن اضافه یا از آن کم شده است، تنها عضو همیشه ثابت این سالاد تنها کلم بوده است. پس این سالادی که امروز به اسم سالاد کلم میل می کنیم تنها ۲۰۰ سال قدمت دارد.

اگر علافمند هستید تا در مورد این خوراکی بیشتر بدانید سری به مطلب ۶ روش ساده برای تهیه سالاد زمستانیبزنید.

۶-سالاد آنتروکوت

سالاد آنتروکوت هم کم کم دارد طرفداران ایرانی‌اش را پیدا می‌کند و اسمش هر روز بیشتر و بیشتر در منوی کافه رستوران دیده می‌شود. این سالاد فرانسوی ابداع رستوران آنتروکت فرانسه است، که در دهه ۵۰ میلادی سرو و از دهه ۶۰ محبوب شد، بخشی از یک وعده غذایی مخصوص فرانسه است. استیک آنتروکوت که با سیب زمینی سرخ شده، سس کافه دو پاریس و سالاد آنتروکوت سرو می‌شود. این سالاد ترکیبی است از کاهوی فرانسوی (بنفش)، گردو و سس مخصوص (که مخلوطی است از سس خردل، مایونز، روغن زیتون) که همراه این استیک یا بصورت جدا سرو می‌شود.

۷- فتوش

فتوش از سالادهای معروف و محبوب عربی است. فتوش یک سالاد سوری لبنانی بوده که با نان تست شده تهیه می شود. نان خوبز برشته شده نان استفاده شده در فتوش اورجینال است. این نان با سبزی و دیگر سبزیجات مثل ترب قرمز و گوجه فرنگی ترکیب می‌شود و در نهایت سس سماق با روغن زیتون است که مزه هایش را جلا می‌دهند. فتوش ترکیباتی دارد که ممکن بصورت فصلی و یا بخاطر مزه بهتر در آن وجود داشته باشد یا نه. نکته مهم در تهیه این سالاد این است که سبزیجات این سالاد بصورت درشت خرد شوند.

۸- تبوله

تبوله یک سالاد فرحبخش، سالم و خوشمزه است که خواستگاهی در لبنان دارد. تبوله یکی از نمادهای این کشور بوده و محبوبیت زیادی در آن دارد، خوردنی که بسیار مناسب تابستان‌های طولانی، سوزان و مدیترانه‌ای این منطقه است. اسم تبوله از یک لغت عربی به نام “تابلی” می‌آید که به معنی ادویه است. گمان می‌شود تبوله قدیمی‌ترین خوراکی است که با توجه به شواهد و قرائن ۴۰۰۰ سال پیش در رشته کوه‌های لبنان و سوریه خورده می‌شده‌است. عالمان باستانی معتقد بودند ترکیبات این بشقاب سبز و قرمز برای نژاد عرب بسیار مفید بوده و در قرون وسطا بخشی از غذای هر روزه مردمان آن دوران بوده است. این خوراکی به خارج از مرزهای لبنان نیز مهاجرت کرده و در ترکیه، قبرس و حتی جمهوری دومنیکن هم ردپایی از تبوله دیده می شود. تبوله ترکیبی از بلغور، جعفری و گوجه فرنگی است.

۹- سیب زمینی

سالاد سیب زمینی یک سالاد آلمانی است که از سیب زمینی آب پز خرد شده، پیازچه، جعفری و خیارشور تهیه می شود و بعنوان سس به آن مایونز، خردل زرد، ماست چکیده و یا خامه ترش اضافه می کنند. سالاد سیب زمینی از سالادهای چند شخصیتی است که می تواند یک روز بعنوان دورچین غذا میل شود و روز دیگر بعنوان غذای اصلی. این سالاد یا غذا را هم بصورت گرم، هم سرد و هم در دمای اتاق سرو می کنند و نکته مشترک آن ها خوشمزه بودن در هر حالتی است. خواستگاه این سالاد آلمان بوده اما در قرن ۱۹ میلادی که آمریکایی ها بیشتر با این سالاد آشنا شدند ورژن آمریکایی آن را ابداع کردند که رسپی ای نزدیک به نسخه آلمانی آن دارد.

۱۰- شیرازی

اگر کاپریس نمادی از فرهنگ، هویت و پرچم ایتالیاست، سالاد شیرازی هم نمادی از هنر ناب ایرانی با رنگ‌های پرچم ایران است. ترکیبی خلاقانه از خیار، پیاز و گوجه فرنگی که با دقت و حوصله و با اندازه‌های یک دست باید نگینی خرد شوند و سپس با آبغوره (یا آب لیمو)، نعنای خشک، نمک و فلفل مزه‌دار شود. بدون شک این سالاد یکی از بهترین چاشنی‌های غذایی ایرانی است.

ترکیب سالاد شیرازی با لوبیا پلو و ته دیگ برشته خوش چرپ می‌تواند در لیست خوشمزه‌ترین غذاهای ایرانی جایگاه نخست را داشته باشد. اطلاعات دقیقی از اولین سالاد شیرازی در دست نیست، اما تقریبا حدود ۱۵۰ سال است پای گوجه فرنگی به ایران باز شده است پس سالاد شیرازی با سبک امروزی کمتر از ۲ قرن است که زینت بخش سفره‌های ایرانی و نشاط بخش ذائقه شکموی ما است، سالادی که ترکیب آن با کباب تابه‌ای، دیزی و … ترکیب برنده‌ای است که نیابد به آن دست زد.

درباره ایمان تیموریان

یک علاقه‌مند به غذا و آشپزی، رستوران و کافه گردی هستم که تحصیلاتم را در رشته مهندسی برق تا مقطع کارشناسی ارشد ادامه دادم ولی هیچ وقت دست از علایقم نکشیدم. همیشه دوست داشتم مکان‌های خوب و بد را به دیگران معرفی کنم تا به نحوی باعث پیشرفت و بالا رفتن سطح استانداردها در رستوران‌ها و کافه‌ها شوم . فیدیلیو بستری هست که این شرایط را برای ما فراهم کرده تا به این هدف برسیم.

2 نظرها

  1. میلاد اجرایی

    برای من سوال پیش امده،که امیدوارم جواب بدید.در متن مشخص نبود که ایا تبوله ”قدیمیترین خوراکی” درمیان تمام خوراکی ها هست یا صرفا این ”قدمیترین خوراکی”اشاره به خوراکی ها یا همان سالادهای اشاره شده در ایم مقاله برمیگرده؟؟؟

    • ایمان تیموریان

      قطعا تبوله به شکل امروزی چیزی نیست که در ۴۰۰۰ سال پیش مورد مصرف بومیان آن منطقه بوده، چرا که در آن زمان گوجه فرنگی در دسترس نبوده. اما جد این سالاد با توجه به آزمایشات انجام شده روی بقایای یافت شده از آن دوران مورد مصرف و در رژیم غذایی مردمان آن زمان بوده بوده است.نتایج ترکیباتی شبیه به این سالاد را نشان داده اند که با توجه محصولات آن منطقه جزو رژیم غذایی روزانه مردم بوده است.