مجله فیدیلیو مجله ای برای دوستداران غذا، رستوران و کافی شاپ
آیا تا حالا به درست کردن پشمک در خانه فکر کرده‌اید؟ اگر می‌خواهید پشمک را با هزینه کم و کیفیت بالا تهیه کنید، کافی است خودتان دست به کار شوید. هر چند معمولا نمونه‌های بازاری پشمک با دستگاه درست می‌شوند ولی پشمک را بدون دستگاه و در قابلمه هم می‌توانید تهیه کنید. در این مطلب فیدیلیو چند روش طرز تهیه پشمک خانگی در طعم‌های مختلف را به شما آموزش می‌دهیم و درباره تاریخچه پشمک و ورود پشمک به ایران هم صحبت می‌کنیم.
مواد لازم برای تهیه پشمک ساده به روش بازاری (روش اول)
- آرد: ۲ و نیم لیوان دسته‌دار فرانسوی
- شکر: ۲ و نیم لیوان دسته‌دار فرانسوی
- آب: ۱ لیوان دسته‌دار فرانسوی
- جوهر لیمو: ۱ قاشق چای‌خوری
- روغن یا کره: به میزان لازم
زمان آماده‌سازی مواد: ۳۰ دقیقه
زمان آماده‌سازی پشمک: ۳۰ دقیقه
مراحل طرز تهیه پشمک خانگی با قابلمه بدون دستگاه
اگر می‌خواهید پشمک خانگی را به‌عنوان یک دسر ساده، در زمان کم و با مواد ساده درست کنید، مراحل زیر را به ترتیب دنبال کنید.
مرحله اول: آرد را آماده کنید
در اولین مرحله از طرز تهیه پشمک خانگی، آرد را ۲ تا ۳ بار الک کنید. سپس یک تابه را روی حرارت بگذارید و آرد را در آن بریزید. مدام آرد را روی حرارت ملایم تفت دهید تا طعم خامی آن گرفته شود. مراقب باشید آرد نسوزد. هر چه بیشتر پشمک را تفت دهید، رنگ پشمک‌تان تیره‌تر می‌شود. سپس شعله گاز را خاموش کنید و اجازه دهید آرد از دما بیفتد و سرد شود.
مرحله دوم: شربت پشمک را آماده کنید
در این مرحله، در یک ظرف آب و شکر را با هم مخلوط کنید. محلول آب و شکر را روی حرارت بگذارید و به مدت ۲۰ تا ۲۵ دقیقه بجوشانید تا غلیظ شود و شکل شربت به خودش بگیرد. در آخر جوهر‌لیمو را هم اضافه کنید و ۲ یا ۳ دقیقه بعد، شعله را خاموش کنید.
مرحله سوم: شربت را در سینی بریزید
یک ظرف را پر از تکه‌های یخ کنید و یک سینی روی آن بگذارید، طوری که سرمای یخ‌ها به سینی برسد. سپس سینی را با کمی کره یا روغن چرب کنید. شربت را کف سینی بریزید، طوری که به لبه‌ها نرسد و راحت جدا شود. صبر کنید تا شربت کمی سرد شود، در حدی که دست را نسوزاند.
مرحله چهارم: شربت را فرم دهید
شربت سرد شده در این مرحله، شکل خمیری به خود می‌گیرد. شربت را به صورت حلقه‌ای در آورید و حلقه را از دو طرف بکشید. هر دو طرف آن را آردپاشی کنید. سپس حلقه را بزرگ کنید، طوری که پاره نشود. حلقه را به شکل 8 انگلیسی دربیاورید. حلقه‌ها را روی هم تا کنید و دوباره روی آن آردپاشی کنید. دوباره همین کار را تکرار کنید. ۲۰ تا ۳۰ بار خمیر را بکشید و بپیچانید و دوباره تا کنید تا حالت رشته رشته‌ای پیدا کند.
مرحله پنجم: پشمک را سرو کنید
وقتی پشمک‌تان کاملا حالت رشته رشته‌ای نازک پشمک گرفت، آن را بلند کنید و آردهای اضافه آن را بتکانید. سپس پشمک‌ها را با انگشت بپیچانید و روی آن‌ها را با پودر نارگیل یا پودر پسته تزیین و میل کنید.
طرز تهیه پشمک کاکائویی
برای تهیه پشمک کاکائویی، باید روش بالا برای تهیه پشمک را دنبال کنید، فقط وقتی آرد و روغن را در کف سینی می‌ریزید، پودر کاکائوی الک شده را هم اضافه کنید. به اندازه ۱ قاشق چای‌خوری پر، برای کاکائویی شدن پشمک کافی است. در این صورت پشمک شما طعم شکلاتی می‌گیرد. بقیه مراحل را مانند روش اول، دنبال کنید.
طرز تهیه پشمک زعفرانی
اگر می‌خواهید پشمک شما طعم، عطر و رنگ زعفران بگیرد، در هنگام جوشاندن شهد پشمک، زمانی که شکر، آب و جوهر‌لیمو را با هم می‌جوشانید، ۱ یا ۲ قاشق غذاخوری زعفران دم کرده هم اضافه کنید تا شهد شما رنگ زرد شود و عطر زعفران بگیرد. بقیه مراحل را مانند روش اول تکرار کرده و پشمک زعفرانی خانگی را درست کنید.
طرز تهیه پشمک چوبی در قابلمه بدون دستگاه
برای اینکه پشمک چوبی را به شکل حرفه‌ای درست کنید، به دستگاه پشمک ساز نیاز دارید. اما اگر به دستگاه دسترسی ندارید، در حالت عادی می‌توانید پشمک خانگی را به روش اول درست کنید. سپس پشمک‌های آماده شده را به آرامی دور سیخ کباب چوبی یا چوب مخصوص پشمک بپیچید و به آن شکل دهید. این نکته را مد‌نظر داشته باشید که اگر سیخ‌ها را از قبل خیس کرده باشید، پشمک‌ها راحت‌تر به چوب می‌چسبند.
طرز تهیه پشمک فنجانی یا لیوانی
این پشمک برای مهمانی‌هایی مثل شب یلدا یا مناسبت‌های خاص بسیار مناسب است. در این روش باید پشمک را درست کنید. سپس مقداری از پشمک را داخل فنجان قرار دهید. بهتر است از یک استکان باریک استفاده کنید و با پشت قاشق، پشمک را کف لیوان فشار دهید. پشمک‌ها را آن‌قدر فشار دهید تا کاملا سفت شده و شکل فنجان بگیرند. ضخامت پشمک‌ها باید به ۲ یا ۳ سانتی‌متر برسد. در مرحله بعد، استکان را در ظرف سرو برگردانید و به آن ضربه بزنید تا پشمک از آن بیرون بیاید. پشمک را با مواد دلخواه تزیین و سرو کنید.
نکات طرز تهیه پشمک خانگی به روش بازاری
- در‌صورتی‌که هنگام تهیه پشمک در خانه، رشته‌های پشمک در زمان باز و بسته کردن و کشیدن، پاره شدند، دوباره آن‌ها را به هم وصل کنید و شکل دهید.
- به‌خاطر داشته باشید که تا وقتی پشمک به طور کامل آماده نشده است، حلقه‌ها را با قیچی یا چاقو برش نزنید و آن‌ها را قطع نکنید چون رشته‌های پشمک، در این صورت به هم خواهند چسبید.
- به جای جوهر‌لیمو در طرز تهیه پشمک خانگی می‌توانید از آبلیمو استفاده کنید.
- به جای گذاشتن سینی روی قالب‌های یخ می‌توانید زیر سینی را کمپرس یخ بگذارید یا یک پلاستیک زیپ کیپ را پر از آب کنید و در فریزر بگذارید تا یخ بزند. سپس پاکت یخ‌زده را زیر سینی قرار دهید.
تاریخچه پشمک
پشمک (یا به قول آمریکایی‌ها:Cotton candy) که در ترجمه تحت‌الفظی به آن «آبنبات پنبه‌ای» گفته می‌شود، در انگلیسی پشمک با عنوان (Candy floss) شناخته می‌شود و «آبنبات ابریشمی» معنی می‌شود. هلندی‌ها هم به پشمک، «چرخ شکر» می‌گویند. همین واژه‌ها نشان می‌دهد که پشمک یک تنقلات شناخته شده و معروف در سراسر دنیاست. پشمک به قدری محبوب است که حتی در تقویم جهانی هم یک روز را به خود اختصاص داده است. روز ۷ دسامبر «روز پشمک» نام‌گذاری شده است. اما پشمک چطور اولین بار اختراع شد؟
پشمک در آغاز
بر اساس شواهد، آبنبات پنبه‌ای یا پشمک را یک دندانپزشک، به نام «ویلیام موریسون» و یک شیرینی‌پز به نام «جان وارتون» اختراع شد. این دو فرد، در سال 1897 یک ماشین الکتریکی برای تولید پشمک ابداع کردند. بعد از مدتی آن‌ها دستگاه خود را در سال ۱۸۹۹ ثبت اختراع کردند و در سال ۱۹۰۴، در نمایشگاه «سنت لوییس میزوری»، به‌عنوان نمایشگاه جهانی به نمایش درآورند. این دستگاه هرچند جزو دستگاه‌های موفق بود، ولی سروصدای زیادی تولید می‌کرد و زیاد هم نقص فنی پیدا می‌کرد. تا اینکه یک دندانپزشک دیگر با نام «ژورف لاسکو» در دهه ۱۹۲۰، این دستگاه را ارتقا داد و نسخه پیشرفته‌تری را تولید کرد. او اختراع خودش را «آبنبات پنبه‌ای» و «پری نخی» نام‌گذاری کرد. بعدتر در سال ۱۹۷۰، یک دستگاه پشمک‌سازی دیگر اختراع شد که پروسه پشمک‌سازی و بسته‌بندی آن را راحت‌تر می‌کرد. به مرور دستگاه‌ها پیشرفته‌تر شدند و این تنقلات راحت‌تر در دسترس عموم مردم قرار گرفت، در نتیجه بیشتر هم شناخته و معروف شد تا اینکه پشمک به شکل امروزی درآمد.
تاریخچه پشمک در ایران
گفته می‌شود پای پشمک اولین بار بعد از جنگ جهانی دوم به ایران باز شد. در ابتدا این تنقلات در شهر بروجرد تولید شد و به آن «پشمینه» گفته می‌شد. اما برخی هم تاریخچه پشمک را به ۶۰۰ سال قبل برمی‌گردانند. سند و مدرک آن را نیز شعری از ابواسحاق اطعمه، شاعر شیرازی در قرن نهم می‌دانند. (می‌کشد کشکک به چربی هر زمان مشتاق را / می‌برد پشمک به شیرینی دل عشاق را)
به‌هر‌حال پشمک به مرور بین ایرانی‌ها هم به‌عنوان یک تنقلات محبوب، جای خود را باز کرد و هر روز هم بر تنوع آن افزوده می‌شود. تا جایی که پشمک را می‌توانید به شکل‌ها و طعم‌های مختلف در بازار پیدا کرده یا خودتان به راحتی در خانه درست کنید.
سخن پایانی
پشمک یک دسر یا تنقلات خوشمزه و پرطرفدار هم بین کودکان و هم برای بزرگسالان است. حتی می‌توانید از پشمک برای تزیین دسرهای دیگر هم استفاده کنید. هر چند که طرز تهیه پشمک خانگی با دستگاه بسیار راحت است، اما طرز تهیه پشمک در قابلمه هم کار آسانی است و می‌توانید بدون دستگاه و امکانات خاصی آن را در خانه درست کنید. برای تهیه پشمک بازاری در خانه می‌توانید آن را با طعم‌ها، چاشنی‌ها و رنگ‌های دلخواه خودتان درست کنید.
