«شیر برنج» یا «شیر با» یکی از قدیمیترین غذاهای دنیاست. این غذای ساده و مقوی علاوه بر این در اغلب کشورهای قاره آسیا و حتی کشورهای اروپایی بهعنوان یک دسر، یک صبحانه مفید و سرشار از کلسیم و ویتامینهای گروه ب و یک میانوعده مقوی سرو میشود. شیر برنج یک نذری قدیمی در مراسم سنتی و مذهبی ایرانی هم هست و برای سحری و افطاری ماه رمضان یک غذای کامل است. برای درست کردن شیر برنج، یکی از بهترین غذاهای ماه رمضان برای سحری و افطار به مواد سادهای نیاز دارید. در این مقاله از مجله فیدیلیو طرز تهیه شیر برنج ساده و خوشمزه و همه فوت و فنهای درست کردن یک شیر برنج خوشمزه برای صبحانه یا نذری را به شما یاد میدهیم.
مواد لازم تهیه شیر برنج مجلسی
- برنج ایرانی (ترجیحا نیم دانه): ۱ لیوان فرانسوی دستهدار
- آب: ۲ تا ۳ لیوان فرانسوی دستهدار
- شیر پرچرب: ۱ لیتر
- خامه صبحانه: ۱ قاشق غذاخوری (اختیاری)
- نمک: ۲ قاشق چایخوری
مراحل طرز تهیه شیر برنج به روش فوری
شیر برنج را هم شیرین و با شکر درست میکنند و هم بهصورت ساده با نمک. در ادامه طرز تهیه شیر برنج ساده بدون شکر را به شما آموزش میدهیم و نکات درست کردن شیر برنج با شکر را هم به شما میگوییم.
مرحله اول: برنج را خیس کنید
برنج را بشویید و به مدت ۲ الی سه ساعت یا از شب قبل بخیسانید. برای خیس کردن برنج به آن نمک نزنید چون ما برنج را در شیربرنج شفته و له میخواهیم و اضافه کردن نمک مغز و بافت برنج را سفت میکنید.
مرحله دوم: برنج را بپزید
برنج خیسخورده را آبکش کنید. سپس برنج را در قابلمه بریزید و آب را به آن اضافه کنید. ابتدا شعله گاز را زیاد کنید تا محتویات داخل قابلمه جوش بخورند و سپس شعله گاز را ملایم کنید. درب قابلمه را بگذارید و صبر کنید تا دانههای برنج در آب حسابی بپزد و بهاصطلاح شکفته و باز شوند. اگر آب برنج تمام شد کمی دیگر آب جوش به آن اضافه کنید تا برنج حسابی شفته شود.
مرحله سوم: شیر را اضافه کنید
برای له شدن برنج به حدود ۴۵ دقیقه تا یک ساعت زمان نیاز داریم. برنج که شکفته شد و پخت شیر را به برنج اضافه کنید. ترکیب شیر و برنج را هم بزنید تا شیر برنج ته نگیرد.
مرحله چهارم: شیر برنج را دم کنید
بعد از اینکه شیر جوشید و شروع به قل خوردن کرد، کمی صبر کنید تا شیر به خورد برنج برود و بخار شود. سپس شیر برنج را هم بزنید که ته نگیرد و بعد درب قابلمه را دمکنی بپیچید و روی قابلمه بگذارید تا شیر به خورد برنج برود و شیر برنج به قوام لازم برسد.
مرحله آخر: خامه و نمک را اضافه کنید
شیر برنج که پخت و غلیظ شد میتوانید خامه ساده صبحانه را به آن اضافه کنید. اضافه کردن خامه به شیربرنج سلیقهای است و میتوانید آن را حذف کنید. حالا نمک را هم بزنید و مواد شیر برنج را هم بزنید. یک دقیقه بعد شعله گاز را خاموش کنید. شیر برنج شما حاضر است، نوش جان!
فوت و فنهای طرز تهیه شیر برنج
- شیر برنج با شکر هم یک روش تهیه شیر برنج فوری و ساده است. اگر میخواهید شیر برنج را شیرین و با شکر درست کنید بههیچوجه به آن نمک نزنید و البته برعکس؛ اگر میخواهید شیر برنج را با نمک درست کنید اصلا به آن شکر اضافه نکنید.
- شیر برنج با نمک یک غذای مقوی و مفید برای درمان سرماخوردگی است.
- در صورت تمایل میتوانید در یک دقیقه پایانی پخت به شیربرنج یک یا دو قاشق غذاخوری گلاب اضافه کنید.
- روی این پودینگ ایرانی با برنج را میتوانید با مقداری دارچین (به خاطر طبع سرد برنج مفید است)، پودر گل محمدی و خلال پسته یا بادام تزیین و میل کنید.
- برخی شیر برنج زعفرانی دوست دارند. اگر شیر برنج زعفرانی دوست دارید برای این مقدار مواد در یک دقیقه پایانی پخت به همراه گلاب به اندازه ۲ قاشق غذاخوری نسبتا غلیظ زعفران دمکرده اضافه کنید.
- اگر میخواهید شیر برنج را برای مهمانی بهصورت شیر برنج قالبی درست کنید باید شیر برنج موقع پخت حسابی غلیظ و سفت شود. بهتر است قبل از ریختن شیر برنج در قالب کمی آب در قالب بگردانید و آب را دور بریزید تا قالب کمی نم داشته باشید. سپس شیر برنج را بلافاصله بعد از پخت و زمانی که داغ است در قالب مورد نظرتان بریزید. با ته قاشق شیر برنج را در قالب فشار دهید و روی آن را صاف کنید. شیر برنج که در دمای اتاق خنک شد آن را در یخچال بگذارید تا حسابی خودش را در قالب بگیرد. شیر برنج قالبی را موقع سرو با احتیاط در ظرف سرو بگذارید.
- تبریزیها شیر برنج را با انواع مربا بهخصوص مربای گل محمدی سرو میکنند. در اغلب شهرهای ایران هم شیر برنج را با انواع شیره انگور، شیره خرما و مربا میل میکنند. شیر برنج و سرشیر گاومیش جزو صبحانههای سنتی و بسیار لذیذ در شهرهای استان خوزستان است.
سوالات متداول
چرا شیر برنج سفت میشود و ترک میخورد؟
دلیل سفت شدن و ترک خوردن شیر برنج بعد از پخت این است که مقدار آب برنج کم بوده است. اگر میزان آب را ۲ برابر برنج در نظر گرفتهاید، حرارت را خیلی کم کنید تا برنج شکفته و له شود. اگر هم مقدار آب را ۴ تا ۵ برابر برنج در نظر گرفتهاید، شعله گاز را متوسط کنید تا برنج و آب با هم بپزند. اگر شیر برنج ترک خورد، دوباره آن را گرم کنید و مقداری کره یا خامه و شیر اضافه کنید و دوباره شیر برنج را بجوشانید تا بافت آن نرم و لطیف شود.
چرا شیر برنج آب میاندازد؟
اگر بعد از پخت و سرد شدن شیر برنج در آن مرتب قاشق بزنید، شیر برنج آب میاندازد. اگر نمیخواهید تمام محتوی ظرف شیر برنج را کامل میل کنید با یک قاشق خشک و تمیز از کنار ظرف مقداری شیر برنج بردارید و در یک ظرف دیگر بریزید و میل کنید. همچنین اگر میخواهید شیر برنج را در یخچال بگذارید تا بعدا به صورت سرد میل کنید اجازه دهید شیر برنج در دمای محیط خنک شود و سپس آن را در یخچال بگذارید.
برای درست کردن شیر برنج با شکر، نسبت شکر و برنج باید چقدر باشد؟
اگر میخواهید شیر برنج مجلسی و نذری را به جای نمک با شکر درست کنید به این ترتیب عمل کنید: نسبت شکر به برنج، باید ۳ به ۱ باشد. یعنی ۳ برابر برنج باید شکر بریزید. به ازای هر ۱ لیوان فرانسوی دستهدار برنج، ۳ لیوان فرانسوی دستهدار شکر اضافه کنید. یادتان باشد شکر را وقتی اضافه کنید که برنج کاملا شکفته و له شده باشد در غیر این صورت شکر باعث سفت شدن و دیرپز شدن برنج میشود و شیر برنج آنطور که باید به قوام نمیرسد و بافت لطیفی پیدا نمیکند.
سخن پایانی
«شیر برنج»، «شیر با» یا به قول قدیمیهای «آش شیر» یکی از قدیمیترین غذاهای بشر است. بد نیست بدانید نام شیر برنج در شاهنامه هم آمده است و از آن به نام «شیر با» نام برده شده است. شیر برنج یک غذای محبوب برای وعدههای مختلف در کشورهایی مثل هند و روسیه است. شما شیر برنج را چطور درست میکنید؟ شیر برنج را با شکر دوست دارید یا با نمک؟ ترفندهای شما برای درست کردن یک شیر برنج خوشمزه و مجلسی چیست؟ خوشحال میشویم نظرات خود را در بخش کامنتهای این مطلب با ما و مخاطبان فیدیلیو در میان بگذارید.