ژلاتو یا جلاتو (Gelato)، یک بستنی اصالتا ایتالیایی است که به خاطر محبوبیت زیادی که دارد، در سراسر دنیا شناخته شده است. حتی در ایران هم جلاتو هاوسهای متعددی، فقط بستنی ایتالیایی سرو میکنند. شاید برایتان این سوالها پیش بیاید که اصلا بستنی ایتالیایی جلاتو چیست و جلاتو چه فرقی با بستنی معمولی دارد. یا چطور میتواند در خانه جلاتو درست کرد؟ در این مقاله از مجله فیدیلیو، طرز تهیه بستنی جلاتو به چند روش و فوت و فنهای تهیه بستنی ایتالیایی را به شما آموزش میدهیم. همچنین به شما میگوییم فرق بستنی جلاتو با بستنی معمولی چیست.
مواد لازم برای تهیه بستنی جلاتو میوه ای
- خامه صبحانه: ۲۰۰ گرم
- شکر یا پودر قند: ۲۰۰ گرم
- شیر پرچرب: نیم کیلوگرم (۵۰۰ میلیلیتر)
- زرده تخم مرغ: ۲ عدد
- ثعلب: ۲ قاشق سوپخوری
- توت فرنگی: ۲۰۰ گرم
- موز: ۲۰۰ گرم
- آبلیموی تازه: ۱۲۵ میلیلیتر
- وانیل: ۱/۴ قاشق چایخوری
- پودر پسته و برشهای میوههای دلخواه: به میزان دلخواه (برای تزیین)
مدت زمان آمادهسازی مواد: ۳۰ دقیقه
مدت زمان آماده شدن جلاتو: ۶ تا ۷ ساعت
مراحل طرز تهیه جلاتو میوهای
برای درست کردن ژلاتو میوهای میتوانید از انواع میوههای دلخواه استفاده کنید. برای طرز تهیه بستنی جلاتو میوهای، مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید.
مرحله اول: میوهها را آماده کنید
در ابتدا، توت فرنگیها را به خوبی بشویید و کلاهک آنها را جدا کنید. سپس آنها را خرد کنید. توت فرنگیهای خرد شده را در غذاساز یا با گوشتکوب برقی پوره کنید. موزها را هم پوست بگیرید، خرد و مثل توت فرنگیها پوره کنید و کنار بگذارید.
مرحله دوم: شیر و شکر را آماده کنید
در یک قابلمه مناسب، شیر و شکر را بریزید و روی حرارت بگذارید تا شیر گرم شده و دانههای شکر در آن حل شود. سپس در یک ظرف دیگر، زردههای تخم مرغ را از سفیدهها جدا کنید. زردهها را با ثعلب در ظرف بریزید و با همزن به مدت ۳ تا ۴ دقیقه بزنید تا کاملا بافت پوک و رنگ کرمی پیدا کنند.
مرحله سوم: تخم مرغ و شیر را با هم مخلوط کنید
وقتی شیر و شکر گرم شدند، قابلمه را از روی حرارت بردارید. تخم مرغ و ثعلب زده شده را در قابلمه شیر بریزید و با قاشق هم بزنید تا به خوبی با هم مخلوط و یکدست شوند.
مرحله چهارم: مایه بستنی جلاتو را آماده کنید
مایه شیر و تخم مرغ را در ۳ ظرف یا قابلمه جداگانه بریزید و هر سه ظرف را روی حرارت ملایم بگذارید. به یکی از ظرفها، پوره توت فرنگی، به یکی دیگر پوره موز و به سومین ظرف، آبلیمو اضافه کنید. خامه و وانیل را هم به ۳ قسمت تقسیم کنید و به ظرفها اضافه کنید. همه مواد را با مایه شیر و تخم مرغ داخل ظرفشان، مخلوط کنید تا کاملا یکدست شوند.
مرحله پنجم: مایه بستنی را در فریزر بگذارید
بعد از اینکه مواد با هم ترکیب شدند، آنها را روی حرارت نگه دارید، در حدی که مایه داخل ظرفها نجوشد ولی کمی غلیظ شود. بعد قابلمهها را از روی حرارت بردارید و در دمای آشپزخانه بگذارید تا کمی سرد شوند. بعد روی هر ظرف را سلفون بکشید و به مدت ۱ ساعت ظرفها را در فریزر بگذارید.
مرحله ششم: مایه جلاتو را هم بزنید
بعد از یک ساعت، ظرفهای ژلاتو را بیرون بیاورید و با دور کند همزن، آنها را بزنید تا بافت یخیشان باز شود. دوباره روی ظرفها را بپوشانید و به فریزر برگردانید.
۱ تا ۲ ساعت بعد، دوباره ظرفها را بیرون بیاورید و با همزن بزنید تا بافت نرم و لطیفی بگیرد. این کار را برای ۳ تا ۴ بار دیگر انجام دهید؛ هر بار مایه جلاتو را هم بزنید و به فریزر برگردانید و ۱ الی ۲ ساعت در فریزر نگه دارید.
مرحله هفتم: بستنی جلاتو میوهای را تزیین کنید
بعد از گذشت ۶ تا ۷ ساعت، جلاتوهای آماده شده را از فریزر بیرون بیاورید و با اسکوپ ساز، اسکوپهای رنگی درست کنید و در ظرف سرو بریزید. روی اسکوپهای بستنی جلاتو را پودر پسته بریزید یا برشهای میوه بگذارید و جلاتو را میل کنید، نوش جان!
مواد لازم برای تهیه بستنی جلاتو شکلاتی
- شیر پرچرب: ۱ لیوان دستهدار فرانسوی
- نوتلا یا شکلات مایع: ۲/۳ لیوان دستهدار فرانسوی (یا یک شیشه متوسط نوتلا)
- شکر: ۳ قاشق غذاخوری
- میوههای دلخواه خرد شده: نصف لیوان دستهدار فرانسوی
مدت زمان آمادهسازی مواد: ۳۰ دقیقه
مدت زمان آمادهسازی جلاتو شکلاتی: ۶ تا ۷ ساعت
مراحل طرز تهیه بستنی ژلاتو شکلاتی با نوتلا یا شکلات
برای تهیه جلاتو شکلاتی، هم میتوانید از نوتلا و هم از شکلات مایع با درصد شیرینی یا تلخی که مطابق سلیقهتان است، استفاده کنید. در ادامه مراحل طرز تهیه جلاتو شکلاتی را دنبال کنید.
مرحله اول: مواد ژلاتو را با هم ترکیب کنید
یک قابلمه را روی حرارت بگذارید و ۱/۳ حجم آن را آب بریزید. اجازه دهید آب شروع به جوشیدن کند. سپس در یک ظرف دیگر، شیر، نوتلا (یا شکلات مایع) و شکر را بریزید.
این ظرف را در قابلمه آب جوش بگذارید و اجازه دهید مواد داخل قابلمه روی حرارت غیرمستقیم گرم شوند و آنها را هم بزنید تا مخلوط شوند. مراقب باشید آب داخل ظرف محتوی مایه ژلاتو نرود.
مرحله دوم: میوهها را اضافه کنید
برای میوه، میتوانید توت فرنگی، موز، آناناس یا ترکیب آنها را به کار ببرید. این میوهها را پوره کنید و به قابلمه حاوی مایه جلاتو اضافه کنید. مواد را هم بزنید تا میوهها در مایه بستنی جلاتو مخلوط شده و مایه جلاتو غلیظ شود. سپس ظرف را از قابلمه آب جوش با احتیاط بیرون بیاورید و اجازه دهید سرد شود.
مرحله سوم: جلاتو را در فریزر بگذارید
در آخر روی ظرف مایه بستنی ایتالیایی را سلفون بکشید. سپس آن را در فریزر بگذارید. بعد از یک ساعت، مایه جلاتو را از فریزر بیرون بیاورید و با چنگال یا همزن دور کند بزنید. دوباره روی ظرف را بپوشانید و در فریزر بگذارید. هر ۱ تا ۲ ساعت یک بار دوباره مایه بستنی جلاتو را هم بزنید و در فریزر بگذارید. ۳ تا ۴ بار این کار را انجام دهید تا بافت جلاتو سفت شود و خوب خودش را بگیرد.
مرحله چهارم: بستنی ژلاتو شکلاتی را سرو کنید
در آخر بعد از ۶ تا ۷ ساعت، جلاتو شکلاتی را از فریزر بیرون بیاورید، آن را اسکوپ بزنید و در ظرف سرو بگذارید. روی بستنیها را با تکههای میوه دلخواه تزیین و آن را نوش جان کنید.
طرز تهیه بستنی جلاتو وانیلی
برای طرز تهیه بستنی ژلاتو وانیلی، مانند روش اول، مراحل را دنبال کنید ولی میوه را حذف کنید و وانیل را کمی بیشتر به اندازه نصف قاشق چایخوری، به مایه جلاتو اضافه کنید. بد نیست بدانید میزان کالری در ۷۸ گرم بستنی جلاتو حدود ۱۶۰ کیلوکالری است.
طرز تهیه بستنی جلاتو با دستگاه بستنی ساز
برای تهیه بستنی ژلاتو ایتالیایی با دستگاه، بعد از اینکه مواد بستنی ژلاتو را مانند روشهای بالا حرارت دادید و آماده کردید، به جای اینکه مایه بستنی جلاتو را در فریزر بگذارید، کمی که مایه بستنی خنک شد، آن را در دستگاه بستنیساز بریزید و روی حالت بستنی جلاتو تنظیم کنید.
بعد از اینکه بستنی ایتالیایی آماده شد، آنها را اسکوپ بزنید و سرو کنید.
تفاوت بستنی جلاتو با بستنی معمولی چیست؟
جلاتو در اصل یک نوع بستنی است که شاید بعضیها آن را با بستنی معمولی یا آیس کریم (ice cream) اشتباه بگیرند. چون این دو نوع بستنی، شباهتهای زیادی دارند اما تفاوتهای بستنی و جلاتو هم کم نیست. شاید از نظر ظاهری تفاوتی بین این دو نبینید ولی در بافت، ساختار و مواد اولیهای که در این دو نوع بستنی استفاده میشود، فرقهایی وجود دارد. در ادامه فرق جلاتو و بستنی معمولی را توضیح خواهیم داد.
۱-ظاهر و بافت بستنی جلاتو
جلاتو از از لحاظ ظاهری، تفاوت چندانی با بستنی معمولی ندارد، حتی طعمهای هر دو بستنی مشابه هستند. اما بستنی جلاتو نسبت به بستنی معمولی بافت کشدارتر و غلیظتری دارد. همچنین به خاطر استفاده از خامه در آن، جلاتو نرمتر، لطیفتر و خامهایتر است.
۲- مواد اولیه بستنی جلاتو
در طرز تهیه بستنی ایتالیایی جلاتو مواد اصلی شامل خامه، شکر و شیر است. این مواد در طرز تهیه بستنی معمولی هم به کار میروند. اما تفاوت آنها در میزان استفاده از این مواد است. در بستنی جلاتو، خامه کمتری استفاده میشود و میزان شیر بیشتر است. همچنین زرده تخم مرغ جزو مواد اصلی بستنی معمولی است ولی در طرز تهیه انواع جلاتو، از زرده تخم مرغ، استفاده نمیشود.
۳- میزان چربی و غلظت بستنی جلاتو
هم در بستنی معمولی و هم در بستنی جلاتو از چربی کره یا خامه استفاده میشود اما میزان چربی بستنی معمولا بیشتر و حدود ۱۰ تا ۲۵ درصد حجم بستنی را شامل میشود. اما در بستنی ژلاتو، میزان این چربی بین ۴ تا ۹ درصد است.
۴- غلظت بستنی جلاتو
در بستنی جلاتو، هوای کمتری در بافت بستنی نسبت به بستنی معمولی وجود دارد. در نتیجه بافت جلاتو کشدارتر، غلیظتر، متراکمتر و خامهایتر است.
۵- میزان سرد بودن و دمای ذوب ژلاتو
یک فرق دیگر بین بستنی جلاتو ایتالیایی و بستنی معمولی، دمایی است که این دو بستنی دارند. بستنی جلاتو، دمای سرد کمتری را نسبت به بستنی معمولی منتقل میکند. در نتیجه بعد از خوردن جلاتو، احتمال اینکه دندانها و زبانتان یخ بزند و بیحس شود، وجود ندارد. این یعنی جلاتو در دمای بالاتری نسبت به بستنی معمولی سرو میشود.
۶- کالری بستنی جلاتو بیشتر است یا بستنی معمولی
چربی بستنی جلاتو از بستنی معمولی کمتر است اما جلاتو قند بیشتری نسبت به بستنی معمولی دارد. نصف لیوان (حدود ۷۸ گرم) بستنی وانیلی حدود ۲۱۰ کالری و ۱۶ گرم قند دارد. اما همین مقدار جلاتو حدود ۱۶۰ کالری و ۱۷ گرم قند دارد.
فوت و فنهای طرز تهیه بستنی جلاتو ایتالیایی
- برای جلوگیری از بافت یخی بستنی و برای اینکه بستنی جلاتو کشدار و نرم شود، حتما در طول زمانی که بستنی را در فریزر گذاشتهاید، حداقل ۴ تا ۵ بار مایه بستنی را با دور کند همزن یا چنگال هم بزنید.
- میتوانید به جای شکر یا پودر قند و برای کمتر شدن کالری بستنی جلاتو، از عسل در طرز تهیه بستنی جلاتو رژیمی استفاده کنید.
- به جای اسکوپ زدن بستنی جلاتو، میتوانید بستنی را بین دو نان بستنی یا نان میکادو بگذارید.
- برای تزیین بستنی جلاتو میتوانید از برشهای میوه دلخواه، پودر یا خلال مغزها، شکلات مایع، شکلات چیپسی و ترافلهای رنگی استفاده کنید.
سوالات متداول درباره بستنی ایتالیایی جلاتو
بستنی جلاتو چیست؟
ژلاتو یا جلاتو، یک بستنی ایتالیایی است که بافت کشدار، غلیظ، خامهای و نرمتر، نسبت به بستنی معمولی دارد و در عین حال از شیر و خامه کمتری در آن استفاده میشود. همچنین این نوع بستنی، به اندازه بستنی معمولی سرد نیست و هوای کمتری در بافت آن وجود دارد.
ژلاتوها چند نوع هستند؟
تنوع بستنی ژلاتو در حد نسبتا خوبی است و در انواع جلاتو میوهای، جلاتو شکلاتی و جلاتو وانیلی تهیه میشوند. البته اگر خودتان میخواهید ژلانو درست کنید، میتوانید چاشنیها و طعمهای دیگری مثل زعفران، هل و … را هم به مایه جلاتو اضافه کنید.
سخن پایانی
بستنی جلاتو یک دسر سنتی و کلاسیک ایتالیایی است که معمولا در جلاتو هاوسها تهیه و سرو میشود. شما جلاتو دوست دارید؟ اصلا تا به حال جلاتو خوردهاید؟ طعم بستنی معمولی را بیشتر میپسندید یا جلاتو را؟ کدام طعم ژلاتو را بیشتر دوست دارید؟ خوشحال میشویم نظرات و تجربیات خود در قسمت نظرات این مطلب با ما و مخاطبان فیدیلیو در میان بگذارید.