«سوهان» سوغات قدیمی و اصیل شهر قم است که قدمت آن به دوره قاجار برمیگردد. این شیرینی در اصل نوعی حلوای خشک و فرم گرفته است. جالب است بدانید ترکیبات حلوای سوهان در ابتدا شامل موادی مثل آرد، شکر، روغن، پسته، زعفران، هل و گلاب بود که بهصورت حلوای نرمی طبخ میشد. به مرور زمان با افزودن ترکیبات دیگری مثل زرده تخم مرغ و اضافه کردن آرد جوانه گندم به جای آرد گندم خاصیت سفتی، شکنندگی و ماندگاری دسر سوهان بیشتر شد. در این میان سوهان لقمه ای و سوهان ساده (تخت)، دو نوع سوهان پرطرفدار هستند. برای طرز تهیه سوهان لقمه ای، نیاز به دستگاه سوهان زن دارید ولی سوهان ساده و تخت قم را میتوانید خودتان در خانه درست کنید. در این مقاله از مجله فیدیلیو طرز تهیه سوهان گل تخت قم و نکات تهیه و خوشمزه شدن سوهان قم را به شما آموزش میدهیم.
مواد لازم برای تهیه سوهان قم تخت
- آرد سفید: ۱ قاشق غذاخوری
- آرد جوانه گندم: ۲ قاشق غذاخوری
- شکر: ۳/۴ لیوان دستهدار فرانسوی
- گلاب: نصف لیوان دستهدار فرانسوی
- روغن حیوانی یا کره: ۱۰۰ گرم
- زعفران ساییده شده: نصف قاشق چایخوری
- گلوکز یا بادکا یا شیره ذرت: ۱ و نیم قاشق غذاخوری
- پودر هل: نصف قاشق چایخوری
- خلال بادام: ۱۰۰ گرم
- مغز پسته: ۱۰۰ گرم
مدت زمان آمادهسازی مواد: ۵ دقیقه
مدت زمان مورد نیاز برای پخت سوهان قم تخت: ۴۰ دقیقه
میزان کالری در هر ۱۰۰ گرم سوهان قم: حدود ۵۵۰ کیلوکالری
مراحل طرز تهیه سوهان قم گل تخت کره ای بدون فر
برای طرز تهیه سوهان قم ساده و تخت، به مواد سادهای هم نیاز دارید. شما میتوانید مراحل طرز تهیه سوهان قم با روغن حیوانی یا کره را به روش زیر دنبال کنید.
مرحله اول: مواد اولیه را آماده کنید
ابتدا برای تهیه سوهان در خانه به روش اصیل، آرد جوانه گندم و آرد سفید را دو بار الک کنید و کنار بگذارید. در یک سینی یا روی سطح، یک فویل آلومینیومی بگذارید و روی آن را با کره یا روغن چرب کنید. فویل را کنار بگذارید.
مرحله دوم: مواد سوهان را تفت دهید
برای شروع آشپزی، یک تابه نچسب روی حرارت بگذارید و آردهای الک شده را در آن بریزید. آردها را روی حرارت ملایم تفت دهید تا بوی خام آنها گرفته شود. سپس شکر را اضافه کنید تا دانههای شکر روی حرارت ذوب شود. بعد گلاب را هم اضافه کنید. در این مدت مدام مواد را هم بزنید تا کاملا صاف و یکدست شود.
مرحله سوم: همه مواد سوهان را ترکیب کنید
وقتی که مایه سوهان شروع به حباب زدن کرد، روغن حیوانی یا کره را در تابه بریزید و هم بزنید. بعد گلوکز، هل و زعفران ساییده شده را اضافه کرده و مواد را مخلوط کنید. حرارت باید کم باشد و در این مدت، مدام مواد را هم بزنید. به مدت ۳۰ دقیقه مایه سوهان را با هم مخلوط کنید تا ته نگیرد و به روغن هم نیفتد.
مرحله چهارم: سوهان را فرم دهید
بعد از اینکه مایه سوهان کاملا غلیظ و جمع شد، آن را روی فویل قرار دهید. مایه سوهان باید در این مرحله به راحتی از قابلمه جدا شود و هیچ چسبندگی نداشته باشد. مایه سوهان را بعد از قرار دادن روی فویل، بهصورت پهن، پخش کنید و روی آن، مغز بادام و پسته بریزید. گوشتکوب را کمی چرب کنید و با گوشتکوب، روی مایه سوهان بکوبید تا صاف شود.
مرحله پنجم: سوهان قم را سرو کنید
سوهان را به قدری بکوبید که ضخامت آن به ۲ میلیمتر برسد. بعد از اینکه سوهان آماده شد، اجازه دهید سوهان سرد شود، آن را سرو کنید یا سوهان را در ظرف دربسته قرار دهید و در یخچال بگذارید.
فوت و فنهای طرز تهیه سوهان قم
- میتوانید بعد از تفت دادن آرد، آنها را الک کنید تا سوهان لطیفتر شود.
- طرز تهیه سوهان با آرد گندم چندان متداول نیست چون بافت آرد گندم سنگینتر است. بهتر است از ترکیب آرد جوانه گندم و آرد سفید برای درست کردن سوهان اصیل قم استفاده کنید.
- از مغزهای مختلف و به میزان دلخواه، میتوانید روی سوهان یا داخل مواد سوهان بریزید.
- میتوانید در اواخر پخت سوهان و وقتی هنوز مایه سوهان خودش را نگرفته، مقداری از مغزها را داخل مایه سوهان بریزید و بعد آن را بکوبید.
- همه موادی که در طرز تهیه سوهان قم استفاده میشود را میتوانید از قنادیها یا هایپرمارکتها تهیه کنید.
- برای نگهداری از سوهان قم، آن را در ظرف دربسته و در جای خشک و خنک مثل یخچال بگذارید. به خاطر استفاده از کره یا روغن حیوانی در سوهان، اگر در مجاورت هوای آزاد باشد، رطوبت خود را از دست میدهد و سوهان سفت میشود.
سوالات متداول درباره سوهان قم
چرا سوهان قم سفت میشود؟
- اگر میزان کره یا روغن حیوانی کم باشد، بافت سوهان سفت و خشک میشود.
- اگر بعد از درست کردن سوهان، آن را در محیط باز بگذارید، سفت میشود.
جایگزین گلوکز در طرز تهیه سوهان قم چیست؟
اگر گلوکز نداشتید، میتوانید از عسل، شیره ذرت یا بادکا استفاده کنید. در صورت استفاده از عسل، میزان شکر را به همان میزان، کمتر در نظر بگیرید.
سخن پایانی
پیشنیه سوهان قم به زمان افتتاح بارگاه حضرت معصومه در قم در زمان ناصرالدین شاه قاجار برمیگردد. رییس ایل قاجار که به نمایندگی از ناصرالدین شاه برای افتتاح بارگاه حضرت معصومه به قم رفته بود بعد از غذایی مفصل با حلوای سوهان، دستپخت ملا ابراهیم شماعی، پذیرایی شد. این شیرینی قمی به مذاق نماینده ناصرالدین شاه خوش آمد و گفت مثل «سوهان» غذایم را برید و هضم کرد. از آن زمان بود که این شیرینی به سوهان معروف شد و البته مقداری هم برای ناصرالدین شاه برده شد و طبعا تبدیل شد به شیرینی اشراف و درباریان در آن زمان و بعدها به دست مردم عادی هم رسید اگرچه همواره شیرینی گرانقیمتی بود. شما سوهان قم دوست دارید یا سوهان سایر شهرها را؟ سوهان تخت دوست دارید یا سوهان لقمهای؟ خوشحال میشویم نظرات و تجربیات خود را در بخش کامنتهای این مطلب با ما و مخاطبان فیدیلیو در میان بگذارید.